3M, czyli Muda, Mura, Muri. Marnotrawstwa w kulturze Lean

• Co oznacza marnotrawstwo w kulturze Lean?
• Czym jest ciągłe doskonalenie?
• Jakie korzyści daje eliminacja marnotrawstw?
• Metoda 3M. Skąd pochodzi i jaka jest jej historia?
• Muda, Mura, Muri. Przykłady marnotrawstw w procesach.

Zobacz również: O technologii, zmianach i pracy zespołowej. Współczesne wyzwania w biznesie.

Istotą prowadzenia przedsiębiorstwa w XX i XXI wieku jest szeroko pojęte eliminowanie marnotrawstw z procesów, zarówno produkcyjnych jak i biznesowych. Rozpoczęcie tąpnięcia gospodarczego w roku 2019, trwającego do dziś pokazuje, że Japońscy Inżynierowie koncernu Toyota, zmagający się ze skutkami II Wojny Światowej wypracowali pewne i skuteczne fundamenty metodyki pozwalającej na skuteczne ograniczanie powstawaniu strat. Metodykę tę, w roku 1991 Amerykanie nazwali Lean Manufacturing w książce, pod tytułem „The Machine That Changed The World”, autorstwa J. P. Womacka, D. T. Jonesa oraz D. Roosa.

Metodyka Lean Manufacturing tłumaczy marnotrawstwo jako czynności konsumujące czas, jednak bez generowania zysków dla Organizacji lub wartości dodanej dla Klienta końcowego. Systematyczne prowadzenie procesów według definicji marnotrawstwa prowadzi do generowania strat w Organizacji.

Jednym z efektów płynących z obecności marnotrawstw w procesach wytwórczych i biznesowych, jest powstanie koncepcji tzw. Ciągłego doskonalenia
z metodą Kaizen na czele, (z języka jap.  „kai” – zmiana, „zen” – dobry, tłumaczenie pełne, zmiana na lepsze), oraz Ciągłego doskonalenia z języka ang.  Continuous improvement.

Pozytywny aspekt koncepcji polega na fakcie zaszczepienia, budowania i wzrostu
w Organizacjach świadomości na temat strat, które generowane są we wszystkich obszarach działalności oraz metod ich trwałej eliminacji  i przeciwdziałania ponownego powstawania.

Metody eliminacji marnotrawstw pozwalają na:

• Dogłębne poznanie procesów Organizacji.
• Poznanie wąskich gardeł w procesach.
• Trwałe usunięcie z procesu aktywności bez wartości dodanej dla Organizacji
  i generującej niepożądane koszty.

Eliminacja i redukcja strat z punktu widzenia Przedsiębiorstwa jest istotna ze względu na dwa kluczowe czynniki – ludzki i ekonomiczny. Metody te pozwalają na redukcję kosztów, ograniczenie powstawania braków i zapasów, oraz szereg innych aktywności powiązanych bezpośrednio z czynnikami ludzkimi oraz ekonomią Organizacji.

Wykorzystanie narzędzi spisanych w metodyce Lean Manufacturing pozwala na sprawne i skuteczne wdrożenie systematyczności, standardów oraz porządku
w procesach panujących w Organizacjach. Koncern Toyota był prekursorem stworzenia i wykorzystania w swoich procesach metody 3M pozwalającej na dokładną identyfikację procesów oraz wychwytywanie w nich wszelakich marnotrawstw. Koncern zastosował następujący podział składowych w metodzie 3M:

• Muda;
• Mura;
• Muri;

Istotą podkreślaną przez Toyotę jest fakt, że składowe Muda, Mura i Muri są ze sobą ściśle związane. Natomiast sama ich identyfikacja i systematyczna likwidacja
z procesów pozwala na szybszy rozwój Organizacji.

Zwrot Muda pochodzi z języka japońskiego i oznacza marnotrastwo. Geneza myślenia o muda w procesach sięga XX wieku gdzie w Koncernach Toyota, po raz pierwszy Japońscy Inżynierowie przy okazji wizyty w gemba (z języka japońskiego miejsce wytwarzania), opisali ten zwrot w TPS – Systemie Produkcyjnym Toyota z ang. Toyota Production System.

Pierwotnie, Muda składała się z 7 głównych strat zauważonych przez Inżynierów Toyota. Dziś po kilkudziesięciu latach pracy z TPS, zaobserwowano dodatkowy, ósmy czynnik obecny w poniższej liście.

3M – Muda

Mura – jako druga składowa 3M z języka japońskiego oznacza nierównomierność lub nieregularność. Składowa ta wszechobecna jest w procesach,
w których brakuje standaryzacji, ponieważ wszelakie akcje i czynności operacyjne przebiegają w sposób nieuporządkowany, niekiedy chaotyczny bez określonej przez standard ścieżki działania.

Przykładowo:

• Nieregularny czas pracy pracowników i maszyn;
• Nierównomierny rozkład obciążenia pracowników i parku maszynowego;
• Nieregularna organizacja wysyłek produktów do klientów końcowych;

3M – Mura

Trzecią składową, jednak tak samo istotną w metodzie 3M jest Muri – z języka japońskiego tłumaczone jako przeciążenie. Składowa ta odnosi się przede wszystkim do przeciążenia człowieka w pracy danej Organizacji, zwiększeniu jego komfortu pracy
i zwiększeniu ergonomii i komfortu pracy, tym samym zwiększając wydajność danego pracownika. Jednak czynnik ludzki nie jest jedynym aspektem, w który celuje Muri, dotyczy ono również:

• Maszyn;
• Organizacji;
• Materiałów;

Przykłady Muri w organizacjach:

3M – Muri

___________________________________________________________

Jeżeli w swojej organizacji obserwujesz podobne wyzwania, dołącz do programu szkoleniowego Lean Manufacturing – Lider efektywnej produkcji i poznaj fundamenty, metody oraz narzędzia, które w sposób ciągły pomogą Ci walczyć i przeciwdziałać występowaniu strat i wad w procesach i produktach wytwórczych. >>Zobacz więcej 

Szkolenie Lean Manufacturing – Lider efektywnej produkcji