08.07.25 Tomasz Pawlicki
Kaizen czyli ciągłe doskonalenie w praktyce
Kaizen, to japońska filozofia zarządzania, która oznacza „ciągłe doskonalenie”. Jest to podejście koncentrujące się na wprowadzaniu małych, stopniowych zmian w procesach, w celu osiągnięcia lepszych wyników. Kaizen jest szeroko stosowany w różnych branżach, od produkcji po usługi,
i jest kluczowym elementem w metodyki Lean Management.
Już samo słowo Kaizen jest interesujące, ponieważ w języku japońskim charakteryzuje się dualnym znaczeniem:
- Kaizen (z jap. pisane znakami kanji); oznaczające: poprawę, polepszenie lub zmianę na lepsze.
- Kaizen (z jap. pisane pismem sylabicznym: katakaną), oznaczające japońską filozofię biznesową (sposób postępowania).
Zasady filozofii Kaizen, stanowiące jej fundament:
Do głównych filarów filozofii Kaizen należą:
- Ciągłe doskonalenie (z ang. Continuous Improvement)
To podstawowa zasada Kaizen – zakłada, że zawsze istnieje możliwość poprawy, niezależnie od tego, jak dobrze działa dany proces. Zamiast rewolucyjnych zmian, Kaizen promuje małe, codzienne usprawnienia, które w dłuższej perspektywie przynoszą znaczące efekty.
- Przykład: codzienne spotkania zespołu produkcyjnego w celu identyfikacji drobnych problemów i ich natychmiastowego rozwiązania we wstępnej fazie rozwoju problemu.
- Zaangażowanie wszystkich pracowników
Kaizen nie jest zarezerwowany tylko dla menedżerów czy specjalistów ds. jakości – każdy pracownik, niezależnie od stanowiska, ma prawo i obowiązek zgłaszać pomysły na usprawnienia.
- Przykład: system zgłoszeń pomysłów, w których pracownicy mogą anonimowo zgłaszać swoje sugestie dotyczące usprawnień w ramach obszarów działania.
- Podejście procesowe
Zamiast skupiać się wyłącznie na wynikach, Kaizen analizuje procesy, które do nich prowadzą. Usprawnienie procesu automatycznie przekłada się na liczne korzystne rezultaty (poprawę istotnych wskaźników).
- Przykład: analiza przepływu pracy w celu eliminacji zbędnych kroków lub przestojów.
- Eliminacja marnotrawstwa
Kaizen identyfikuje i eliminuje wszelkie formy marnotrawstwa – czasu, zasobów, energii, nadprodukcji, błędów, nadmiernego transportu itp.
- Przykład: reorganizacja stanowiska pracy zgodnie z zasadą 5S, aby zminimalizować czas szukania narzędzi.
Czytaj również:
Narzędzia Lean Manufacturing – przewodnik po filozofii eliminacji marnotrawstw.
- Standaryzacja i dokumentacja
Po wprowadzeniu udoskonalenia, nowy sposób działania powinien zostać udokumentowany
i wdrożony jako standard. To pozwala utrzymać jakość i powtarzalność w procesach firmy.
- Przykład: aktualizacja instrukcji operacyjnych po każdej zmianie w procesie, jako wstęp do szeroko rozumianego zarządzania zmianą.
Podejście do skutecznej filozofii Kaizen:
Bazując na fundamentach Kaizen wypisanych wyżej istotne jest, aby przy okazji wdrażania
i realizacji filozofii kierować się następującym podejściem:
- Podejście „od dołu do góry”
Inicjatywy Kaizen często wychodzą od pracowników liniowych, którzy najlepiej znają swoje zadania. Kierownictwo pełni rolę wspierającą, a nie narzucającą.
Przykład: warsztaty Kaizen prowadzone przez operatorów maszyn, a nie przez menedżerów.
- Podejście „tu i teraz” (Gemba)
Problemy powinny być rozwiązywane tam, gdzie się pojawiają – na miejscu, w czasie rzeczywistym. Gemba oznacza (z języka japońskiego) „miejsce, gdzie dzieje się praca”.
Przykład: lider zespołu odwiedza halę produkcyjną, aby osobiście obserwować problem
i wspólnie z zespołem znaleźć rozwiązanie.
- Podejście eksperymentalne (PDCA)
Kaizen wykorzystuje cykl PDCA (Plan-Do-Check-Act), czyli planowanie, wdrażanie, sprawdzanie i działanie korygujące. To iteracyjny sposób testowania i wdrażania zmian.
Przykład: testowanie nowego układu stanowiska pracy przez tydzień, a następnie ocena efektów i decyzja o wdrożeniu.
Podsumowanie
W erze dynamicznych zmian, globalizacji i rosnących oczekiwań klientów, filozofia Kaizen pozostaje nie tylko aktualna, ale wręcz niezbędna. Jej siła tkwi w prostocie i uniwersalności – nie wymaga ani kosztownych inwestycji, ani rewolucyjnych transformacji. Zamiast tego, zachęca do codziennego zadawania sobie pytania: co mogę dziś zrobić lepiej niż wczoraj?
Współczesne organizacje, które wdrażają Kaizen, zyskują nie tylko na efektywności operacyjnej, ale również budują kulturę zaangażowania, odpowiedzialności i innowacyjności. Pracownicy stają się współtwórcami zmian, a nie tylko ich odbiorcami. To podejście sprzyja budowaniu zwinnych, odpornych i uczących się organizacji – cechy te wydają się kluczowe w XXI wieku.
Kaizen to nie moda, lecz sposób myślenia. To filozofia, która – jeśli zostanie zakorzeniona w DNA firmy – może stać się jej największym atutem. W świecie, gdzie jedyną stałą jest zmiana, Kaizen daje narzędzia, by tę zmianę nie tylko przetrwać, ale i wykorzystać jako motor rozwoju.
Zastanawiasz się, jak zacząć swoją karierę Lean Lidera lub zastanawiasz się od czego zacząć wdrażanie programu Lean w swojej organizacji?
Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci wybrać odpowiednie szkolenie lub uszyjemy je na miarę Twoich potrzeb.
Karolina Klimek
781 772 384
karolina.klimek@abk.pl
Justyna Dzikowska
881 406 804
justyna.dzikowska@abk.pl
Posłuchaj także podcastu:
Kaizen, Lean czy Six Sigma? Jak w praktyce wygląda wsparcie biznesu?
Inne posty
Artykuły
03.10.19 KamiL Torczewski
Mit 1: Six Sigma = statystyka?
To jeden z najpowszechniejszych mitów krążących wokół programu Six Sigma, jednocześnie mit chyba najbardziej szkodliwy. Dlaczego? Otóż, jeśli: ZARZĄD UWAŻA, że Six Sigma = statystyka, to wówczas…
Artykuły
03.10.19 KamiL Torczewski
Mit 2: Six Sigma = ciągłe doskonalenie?
Bardzo powszechnie uważa się, że Six Sigma to jeden z wielu programów ciągłego doskonalenia. To kolejna opinia, którą musimy włożyć do naszej kategorii mitów. Dlaczego?
Masz pytania?
Skontaktuj się z nami
Zapisz się na nasz newsletter
i bądź na bieżąco