Six Sigma i Lean – czym się różnią i czy mogą się uzupełniać?

• Podstawowe informacje o Six Sigma i Lean. Historia, cele, założenia.
• Różnice między Six Sigma i Lean.
• Kiedy wybrać Lean, a kiedy skorzystać z Six Sigma? Krótkie porównanie.
• Six Sigma i Lean – czy da się połączyć?

Zobacz również: Pokolenie Y. Co sądzi o Six Sigma i Lean?

Six Sigma i Lean Management to wywodzące się z XX. wieku koncepcje, które nadal cieszą się dużym zainteresowaniem przedsiębiorstw na całym świecie. Wiele organizacji chętnie korzysta z metod proponowanych przez obie koncepcje, szukając skutecznego sposobu nie tylko na rozwiązanie pojawiających się problemów biznesowych, ale również na podniesiecie swojej konkurencyjności oraz umocnienie pozycji na rynku. Aby zrozumieć, jak Six Sigma i Lean wpływają na organizacje, jakie korzyści im przynoszą i czym się różnią, warto choć w małym stopniu poznać oba podejścia.

Six Sigma 

Six Sigma to program, który powstał w Motoroli, końcem lat 80. Bardzo szybko zaczęły stosować go kolejne duże firmy, a po ogromnym sukcesie odniesionym przez General Electric ilość „przedsiębiorstw Six Sigma” zaczęła gwałtownie rosnąć. Jego niesłabnąca od ponad 30 lat popularność wynika z 2 rzeczy:

1. Efekty – trudno wskazać inny program rozwoju biznesu, który w tak istotny i czytelny sposób przekłada się na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.
2. Elastyczność – pozwalająca wykorzystać go w każdym biznesie, niezależnie od jego branży czy specyfiki.

W metodzie Six Sigma pozyskuje się jak najwięcej danych, które następnie analizuje się z pomocą określonych metod statystycznych. Koncepcja Six Sigma zakłada, że każdy proces może zostać zdefiniowany, zmierzony, przeanalizowany, udoskonalony i kontrolowany. W efekcie czego można wychwycić błędy jeszcze przed ich wystąpieniem. Na metodę Six Sigma składa się 5 kroków działania określonych akronimem DMAIC.

Lean Management

Filozofia Lean zyskała popularność po ukazaniu się w 1990 książki Jamesa Womacka, Daniela Jonesa i Daniela Roosa: The Machine That Changed the World (Maszyna, która zmieniła świat). Autorzy w swojej książce ucięli trwające od wielu lat spekulacje na temat przyczyn sukcesu firm japońskich na rynku amerykańskim, a zwłaszcza firmy Toyota. Pokazali, że osiągnięcia Toyoty nie wynikają z taniej siły roboczej czy specyficznej kultury japońskiej. Udowodnili, że firmy japońskie mogą równie skutecznie produkować samochody na terenie USA jak w rodzimym kraju. Nowy sposób produkcji nazwali szczupłym (Lean), aby odróżnić go od powolnego i nieefektywnego podejścia opartego na masowej produkcji.

Zasady szczupłej produkcji zostały spisane przez Taiichi Ohno w książce „Toyota Production System”. Głównym celem TPS (Toyota Production System) jest wytwarzanie produktów najwyższej jakości, przy:

• najniższych kosztach,
• minimalizacji stanów części i produktów,
• likwidacji marnotrawstw (Muda),
• produkcji na czas (Just-in-time).

Zapewne udało Ci się już wywnioskować, że Six Sigma oraz Lean, mimo, że posiadają wspólny cel, jakim jest usprawnienie procesów i rozwiązywanie problemów, to dwie odmienne metodyki, które rządzą się swoimi prawami. Firmy wdrażające w swoją strukturę filozofię Lean opierają swoje działanie o tzw. Kaizen, czyli ciągłe doskonalenie. Dzień po dniu, krok po kroku. O 10 zasadach Kaizen pisaliśmy już w Przewodniku, a jeżeli jeszcze ich nie znasz – zajrzyj tutaj. Doskonalenie organizacji według Lean opiera się na identyfikowaniu i eliminowaniu 8 marnotrawstw. W ramach tych działań wykorzystywane są rozwiązania i narzędzia zaczerpnięte z doświadczeń Toyoty, takie jak m.in.: 5S, raport A3, zarządzanie wizualne, Poka-Yoke, magazyny w postaci tzw. „supermarketów”, cykl PDCA, skracanie czasu przezbrojeń SMED, TPM czy TWI. Finalnie prowadzą one do eliminacji błędów, wzrostu jakości, zadowolenia klientów i redukcji kosztów przedsiębiorstwa.

Metodyka Six Sigma prowadzi do podobnych rezultatów, ale efekty te uzyskujemy analizując proces w zdefiniowanych krokach (DMAIC) przy wykorzystaniu określonych metod statystycznych. Innymi słowy, badamy w jaki sposób zmienna X wpływa na badaną zmienną Y. Dokonując takiej analizy organizacje otrzymują proces określony jako zdolny do spełnienia wymagań” (Cp – Capability of Process).

Tabela poniżej przedstawia naszą propozycję zastosowania obu metodyk do rozwiązywania problemów występujących w procesach produkcyjnych (i nie tylko).

Wielokrotnie już spotkaliśmy się z pytaniem czy Six Sigma i Lean można połączyć, a jeśli tak w jaki sposób to zrobić, od czego zacząć? Na pierwszą część pytania możemy już odpowiedzieć twierdząco, jednym zdaniem – obie metodyki można połączyć. Co więcej, przy odpowiednim i przemyślanym wdrożeniu będą się skutecznie uzupełniać. Lean będzie z czasem prowadził do zmian kultury organizacyjnej firmy i nieustannego doskonalenia. Six Sigma sprawdzi się natomiast w procesach, których wynik zależy od wielu zmiennych, a eksperci Six Sigma, tzw. Belci będą w stanie przewidzieć trafione rozwiązanie problemu dzięki wykorzystaniu odpowiednich narzędzi.

W 19. odcinku podcastu Six Sigma Espresso rozmawialiśmy z naszym trenerem, Wojtkiem Michalskim, na temat tego, jak wygląda wsparcie biznesu w praktyce. Podczas rozmowy z ust Wojtka padło jedno zdanie, które idealnie wpisuje się w odpowiedź na pytanie, gdzie jest miejsce na Kaizen, a gdzie na DMAIC:

„W rozwiązywaniu problemów chodzi tak naprawdę o sposób myślenia, a narzędzie powinniśmy dobrać pod odpowiedni problem. Jeżeli o tym będziemy pamiętać, to wszystko się ułoży na tyle sprawnie, że problemy rozwiążemy efektywnie. Przez to “efektywnie” rozumiem szybko i skutecznie.”

Całą rozmowę możesz posłuchać tutaj.

Mamy nadzieję, że udało nam się w prosty sposób wyjaśnić różnice między Lean a Six Sigma, a także odpowiedzieć na pytanie zawarte w tytule. Jeżeli jednak wciąż masz wątpliwości, które rozwiązanie sprawdzi się w Twojej organizacji lub od czego zacząć – skontaktuj się z nami. Podczas niezobowiązującej rozmowy postaramy się rozwiać Twoje wątpliwości.